Khi máy lạnh không lạnh, bạn có thể gặp phải vô vàn bất tiện: phòng vẫn nóng bức, máy chạy ồn ào mà không hạ nhiệt được, tiền điện cao ngất… Bài viết này sẽ phân tích 5 nguyên nhân phổ biến khiến máy lạnh không lạnh, đồng thời hướng dẫn chi tiết cách khắc phục, giúp bạn nhanh chóng tận hưởng không gian mát mẻ, tiết kiệm điện và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Máy lạnh không sạch do dàn lạnh bám bẩn
Máy lạnh không lạnh do hoạt động lâu ngày mà không được vệ sinh máy lạnh đúng cách, bụi bẩn, lông thú cưng và cặn ẩm sẽ bám dày trên dàn lạnh, tạo nên một “lớp cách nhiệt” cản trở luồng khí lạnh thoát ra phòng. Dù quạt vẫn quay, luồng gió thổi ra chỉ là không khí bình thường hoặc hơi mát yếu ớt, dẫn đến tình trạng máy lạnh không lạnh.
Để khắc phục, trước hết bạn cần vệ sinh màng lọc sạch sẽ – bước đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả. Hãy tháo màng lọc, ngâm trong nước ấm có pha xà phòng nhẹ, chà nhẹ bằng bàn chải mềm, sau đó để màng khô tự nhiên.
Tiếp theo, làm sạch trực tiếp dàn lạnh: dùng máy phun áp lực thấp hoặc bàn chải mềm để loại bỏ cặn bẩn trên cánh tản nhiệt.
Cuối cùng, bật Dry Mode trong 20–30 phút để hong khô hoàn toàn dàn lạnh, ngăn nấm mốc và vi khuẩn phát triển trở lại. Việc vệ sinh máy lạnh định kỳ không chỉ giúp máy lạnh đạt hiệu quả làm lạnh tối ưu mà còn cải thiện chất lượng không khí, bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.
Máy lạnh không lạnh do thiếu hoặc hết gas lạnh
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến máy lạnh không lạnh là hệ thống gas lạnh (freon) bị thiếu hoặc hết hẳn. Theo thời gian, đường ống đồng, mối hàn hoặc van tiết lưu có thể bị rò rỉ, hoặc trong quá trình bảo trì kỹ thuật viên nạp không đủ gas.
Khi lượng gas trong hệ thống giảm, block máy nén không đủ áp suất để hóa hơi và tạo ra khí lạnh, dẫn đến hiện tượng dàn lạnh dễ đóng băng và luồng gió thổi ra chỉ còn hơi ẩm hoặc hơi mát rất yếu, khiến máy lạnh không lạnh.
Để khắc phục, bước đầu tiên là kiểm tra áp suất gas: kỹ thuật viên sẽ sử dụng đồng hồ chuyên dụng để đo áp suất cao – thấp trên hệ thống và so sánh với thông số khuyến nghị của nhà sản xuất. Nếu áp suất thấp hơn tiêu chuẩn, cần bơm bổ sung gas lạnh đúng loại (R32, R410A…) và đúng lượng.
Đồng thời, thợ kỹ thuật sẽ kiểm tra toàn bộ đường ống và van tiết lưu, khắc phục rò rỉ bằng cách hàn lại mối nối và thay thế van tiết lưu nếu cần thiết. Một khi khối lượng gas và áp suất được khôi phục, máy lạnh sẽ nhanh chóng lấy lại khả năng làm lạnh sâu và ổn định.
Block hoặc máy nén gặp sự cố – không tạo áp suất đủ
Khi máy lạnh không lạnh, một trong các nguyên nhân khó nhận thấy nhưng lại rất quan trọng chính là block (máy nén) gặp sự cố.
Block chính là “trái tim” của máy lạnh, chịu trách nhiệm nén gas lạnh và tạo ra áp suất cần thiết để hơi lạnh lưu thông khắp hệ thống. Nếu block hỏng hoặc hoạt động không ổn định, dù quạt và dàn lạnh vẫn quay bình thường, máy lạnh cũng không thể tạo đủ hơi lạnh đưa vào phòng.
Sự cố thường gặp về block bao gồm dầu bôi trơn cạn do rò rỉ gas kèm dầu, khiến các chi tiết bên trong block ma sát mạnh, nóng quá mức và nhanh mòn. Ngoài ra, cầu chì block (block fuse) có thể bị cháy do chập điện hoặc quá tải. Khi cầu chì block hỏng, block mất nguồn nuôi, dẫn đến tình trạng máy lạnh không lạnh trong khi quạt vẫn chạy.
Để khắc phục, trước hết ngắt hoàn toàn nguồn điện và kiểm tra cầu chì block. Nếu cầu chì đã cháy, cần thay cầu chì mới đúng thông số kỹ thuật của nhà sản xuất. Tiếp theo, kỹ thuật viên sẽ hút bỏ gas cũ, kiểm tra lượng dầu bôi trơn trong block và bơm bổ sung nếu thiếu, bảo đảm block luôn đủ dầu khi vận hành.
Trong trường hợp block đã mòn bạc trục hoặc rơ-le khởi động (start relay) hỏng, thay block mới là giải pháp duy nhất để khôi phục hiệu suất làm lạnh. Khi block hoạt động ổn định trở lại, máy lạnh sẽ nhanh lạnh, êm ái và tiết kiệm điện hơn.
Quạt dàn nóng/quạt dàn lạnh không chạy hoặc tắc nghẽn ống thoát gió
Một nguyên nhân phổ biến khiến máy lạnh không lạnh là do quạt dàn nóng hoặc quạt dàn lạnh không hoạt động, hoặc ống thoát gió và nước bị tắc nghẽn.
Quạt dàn nóng chịu trách nhiệm thổi gió qua cánh tản nhiệt, giúp gas tuần hoàn trong hệ thống tản nhiệt. Khi quạt nóng bị kẹt bụi bẩn, lá cây hoặc mô-tơ quạt hỏng, block sẽ nóng quá mức, áp suất gas tăng cao, máy tự ngắt block khiến không khí lạnh không được tuần hoàn.
Quạt dàn lạnh bên trong phòng giúp khí lạnh lan tỏa. Nếu tụ điện quạt hỏng hoặc mô-tơ quạt gặp sự cố, luồng gió không lưu thông qua dàn lạnh, khiến máy lạnh thổi ra gió nhưng không mát.
Ống thoát gió và thoát nước bị tắc bởi bụi bẩn hoặc cặn bám lâu ngày khiến nước ngưng đọng, đóng băng dàn lạnh và ngăn hơi lạnh thoát ra.
Để khắc phục, trước hết vệ sinh quạt: tắt nguồn, tháo lồng quạt và dùng bàn chải mềm làm sạch cánh, khung quạt, loại bỏ bụi và mảnh vụn.
Tiếp đó, kiểm tra tụ điện: nếu nhận thấy quạt không quay dù có nguồn, cần thay tụ mới đúng thông số.
Cuối cùng, làm thông ống thoát gió/nước: sử dụng dây lò xo xoắn hoặc máy thổi khí chuyên dụng để đẩy sạch cặn bẩn, đảm bảo nước ngưng chảy tự do và gió lạnh được lưu thông. Khi quạt và ống thoát đã hoạt động trơn tru, máy lạnh sẽ làm lạnh đều, không còn hiện tượng ngưng đọng nước, đồng thời giảm tải cho block và quạt, kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Sự cố van tiết lưu hoặc cảm biến nhiệt độ
Nếu van tiết lưu hoặc cảm biến nhiệt độ (thermistor) gặp trục trặc, máy lạnh không lạnh cũng là tình trạng thường gặp.
Van tiết lưu điều khiển lượng gas lạnh đi vào dàn lạnh, giúp block có đủ gas để tạo hơi lạnh. Khi van kẹt hỏng, gas không được nạp đúng tỷ lệ, có thể dẫn đến hiện tượng dàn lạnh đóng băng cục bộ hoặc không lạnh.
Cảm biến nhiệt độ gắn trên ống dàn lạnh đo nhiệt độ thực tế và truyền tín hiệu về bo mạch. Nếu cảm biến lắp sai vị trí hoặc hỏng, bo mạch có thể nhận tín hiệu sai, ra lệnh block dừng quá sớm hoặc không khởi động.
Để xử lý, thợ kỹ thuật sẽ tháo van tiết lưu cũ để vệ sinh hoặc thay mới, đảm bảo van vận hành trơn tru, đưa gas chính xác vào dàn lạnh. Đồng thời kiểm tra cảm biến nhiệt độ bằng đồng hồ điện trở (ohm), so sánh với thông số chuẩn; cảm biến sai giá trị sẽ được thay mới. Sau khi các bộ phận này ổn định, bo mạch mới điều khiển chính xác, giúp máy lạnh hoạt động liên tục và hiệu quả hơn.
Xem thêm: Tại sao phòng máy lạnh lại có nhiều bụi?
Khi gặp tình trạng máy lạnh không lạnh, việc đầu tiên bạn cần làm là xác định chính xác nguyên nhân: dàn lạnh bẩn, thiếu gas, block hỏng, quạt tắc nghẽn hay sự cố van/cảm biến. Từ đó, áp dụng giải pháp phù hợp, vệ sinh định kỳ, nạp gas, bảo trì block, làm sạch quạt hoặc thay van, cảm biến sẽ giúp khắc phục nhanh chóng.